انواع کارتن:
امروزه کارتن ها در صنعت کارتن سازی به دو نوع تقسیم می شوند که عبارتند از:
- _کارتن معمولی
- _کارتن دایکاتی
کارتن عادی عمومی ترین کارتن های موجود در سطح واحد های تولیدی سنتی هستند با این حال واحد های تجاری مدرن به سمت استفاده از کارتن های دایکاتی متمایل شده و استفاده از آن را نشانه ای از اعتبار برند و نام تجاری خود می دانند.
کارتن دایکات چیست؟
دایکات Die Cutting یک عبارت کلی است که می توان آن را به عنوان فرآیند برش پلاستیک، ورقه های فلزی، کاغذ، انواع جعبه کارتن و مقوا به شکل های خاص و با استفاده از ماشین آلات برای تولید انبوه تعریف کرد. از طریق ماشین های دایکات می توان یک شکل را با ابعاد دقیقا مشابه بارها و بارها بدون دخالت قیچی، شابلون و یا تیغ موکت بری ایجاد کرد. ماشین دایکات باعث صرفه جویی در وقت شده و اشکال بریده شده کاملا حرفه ای و یکسان به نظر می رسند. دایکات در صنعت بسته بندی دارای اهمیت بسیار بالایی است. چرا که طراحی خلاقانه و اصولی آن باعث نمایش بهتر محصولی می شود که قرار است درون آن بسته جا بگیرد.
آیا این نوع کارتن ها ضد آب است؟
این مدل کارتن نیز مانند دیگر انواع کارتن های سلولزی از جنس مقوا بوده و مقوا نیز در مقابل آب آسیب پذیر است. با این حال تعداد لایه های مقوای بکار رفته تاثیر بسیار زیادی در میزان نفوذ آب به لایه های داخلی خواهد داشت.
نحوه ساخت کارتن دایکات چیست؟
برش دایکاتی معمولاً با استفاده از دو نوع دستگاه پینگ پنگی و دستگاه فکی انجام می شود. دستگاه دایکات پینگ پنگی شباهت بسیاری به میز پینگ پنگ داشته و استفاده از آن به همکاری حداقل دو نیروی انسانی نیاز دارد اما دستگاه دایکات فکی به صورت آرواره های فک انسان عمل نموده و به همین علت بدین عنوان معروف شده است. نوع دیگری از این دستگاه ها وجود دارد که دایکات روتاری نام دارد و مانند یک سیلندر بسیار سنگین عمل می کند. این دستگاه بیش از هر چیز دیگری در عرصه فلزات و برش ورق های فلزی بکار می رود و کمتر در صنایع کارتن سازی کاربرد دارد.
قالب های مورد نظر برای ساخت کارتن دایکاتی، از پیش طراحی شده و سپس به وسیله تیغ های موجود در دستگاه دایکات به صورت کاملا دقیق بر روی مقوا های مورد استفاده در ساخت کارتن اعمال می شوند. نصب این الگو ها بر روی یکدیگر باعث تولید یک جعبه مکعبی با عنوان کارتن دایکاتی و یا جعبه دایکات می شود.
چه تفاوتی میان دستگاه دایکات فکی و پینگ پونگی وجود دارد؟
- اول، کار کردن با دستگاه دایکات پینگ پونگی احتیاج به دو نیروی انسانی دارد؛ در حالی که، برای کار با دستگاه دایکات فکی یک نفر هم کافیست.
- دوم، دستگاه دایکات پینگ پونگی کم حجم تر است و فضای کمتری را اشغال می کند.
- سوم، دایکات پینگ پونگی نسبت به دایکات فکی کم خطرتر است. چرا که متصدی آن برای قالب زدن ورق های کارتن از محل فشار دستگاه دورتر می ایستد.
- چهارم، در دایکات فکی، قالب به دستگاه پیچ می شود اما در دایکات پینگ پونگی، قالب فقط بر روی نقاله های روی آن قرار می گیرد.
- پنجم، چه برای طرح های پیچیده و چه برای طرح های ساده مانند: حروف الفبا، دایکات باید با دقت بسیار بالایی انجام شود چرا که تمامی برش ها باید تراز و هماهنگ با چاپ روی محصول باشند.
- ششم، به علاوه، در کارتن ها و پاکت هایی که لبه های آن ها باید جفت و چفت شوند، اهمیت دقت در دایکات فکی مضاعف می شود.
انواع کارتن دایکاتی چیست؟
کارتن دایکاتی در صنعت کارتن سازی دارای انواع مختلفی است. در اینجا ما به سه مدل از انواع این کارتن ها اشاره میکنیم.
اول، تلسکوپی:
این کارتن به دو قسمت مجزای زیره و رویه تقسیم شده و بهترین مثال ممکن در این زمینه کارتن بسته بندی خرما است. امروزه بسیاری از کارتن های حمل سیب و موز نیز به صورت دایکاتی طراحی می شوند.
دوم، دسته دار:
کارتن های مربوط به حمل اسباب بازی های کودکانه در زمره جعبه دایکاتی دسته دار قرار می گیرند. علاوه بر دسته های تعبیه شده به صورت دستگیره در قسمت بالای جعبه های دایکاتی می توان به جعبه های دسته دار ساده که در طرفین کارتن قرار می گیرند نیز اشاره نمود. این کارتن ها به صورت صندوق حمل شده و برای حمل لوازم سنگین به کار گرفته می شوند.
سوم، چهار درب:
این کارتن یکی از نگهدارنده ترین جعبه های مدرن است که امروزه برای حمل و جابجایی وسایل و جعبه های کوچک تر به کار برده می شوند.
انواع قالب دایکات:
به طور کلی در سطح پیشرفته، دایکات با استفاده از دستگاه ها و قالب های متعدد صورت می گیرد. برخی از این قالب ها در داخل دستگاه های پیشرفته وجود دارد. اما برخی دیگر از قالب ها به صورت دستی هم قابل استفاده می باشند و نیازی نیست که دستگاه برقی خاصی را برای دایکات استفاده کنید.
انواع قالب های دایکاتی به شرح زیر می باشد:
اول، دایکات فکی یا تخت:
در انتخاب قالب های فکی یا تخت، اصلا محدودیتی وجود ندارد. چرا که قالب های فکی یا تخت دارای محدودیت خاصی نیستند و برای انواع کارتن ها قادر هستید تا از این قالب برای فرم دهی به کارتن دایکات استفاده کنید. بهتر است بدانید که قالب دایکات فکی یا تخت برای فرم دهی به پوست چرم هم مناسب هستند. چون ساز و کار این قالب ها برای فرم دادن به سطوح سخت و محکم قابل استفاده هستند.
دوم، دایکات روتاری یا دوار:
قالب دایکات روتاری یا دوار نسبت به قالب دایکات فکی، استحکام بیشتری دارد. این قالب دارای شکل استوانه ای است و متریال های قوی برای ساخت و تولید آن ها استفاده شده است. قالب دوار در دستگاهی به نام دایکات روتاری جای می گیرد که با چرخش این دستگاه، شکل قالب بر روی انواع کاغذ و یا جعبه ها در خواهد آمد.
سوم، قالب های تخت همزمان (کلیشه برجسته):
این قالب ها صرفا برای پرفراژ کردن جعبه و برجسته سازی آن به کار برده می شود. به احتمال زیاد متوجه شده اید که کار این قالب های تخت به صورت همزمان است. بدون اینکه به بخشی از فرآیند کار آسیب وارد شود. در نظر داشته باشید که برای استفاده از قالب های تخت همزمان می توانید تیغ زنی هم انجام بدهید.