ورق‌های کارتن، از مواد اولیه نساجی مثل خمیر کاغذ سلولزی تشکیل شده و به‌صورت لایه‌هایی از الیاف کاغذ، به هم چسبیده‌اند. به طور معمول، از ورق کارتن به عنوان مواد بستهبندی در انواع صنایع مختلف استفاده می‌گردد. در فرآیند تولید ورق کارتن، از چوب درختان جنگلی، الیاف کاغذ را استخراج نموده و با کمک فرآیندهای مکانیکی و شیمیایی، به سلولز تبدیل می‌کنند.
انواع ورق کارتن به دلیل خواصی نظیر انعطاف‌پذیری، استحکام، سبکی، هزینه اقتصادی و قابلیت بازیافت، در صنایع گوناگونی از جمله صنایع غذایی، خودروسازی، الکترونیکی، لوازم خانگی و تعداد زیادی از محصولات تجاری و صنعتی، به عنوان یک ماده جهت بستهبندی استفاده می‌شود.
مراحل ساخت ورق کارتن
همان‌طور که بیان شد، ورق کارتن از مواد الیاف سلولزی به دست می‌آید. به این صورت که الیاف کاغذ پس از استخراج از چوب به سلولز تبدیل شده و پس از آن، سلولز به وسیله انواع مواد افزودنی نظیر مواد ضد آب، رنگ‌ها و تثبیت‌کننده‌ها، تبدیل به خمیر کاغذ می‌شود. بعد از تهیه خمیر کاغذ، پروسه ساخت ورق کارتن، شامل چندین مرحله خواهد بود. این مراحل عبارتند از:
- پالپ کردن و از بین بردن خمیر کاغذ
- برازش خمیر و سفید شدن
- تشکیل ورق
- خشک کردن
- برش ورق‌ها
- در نهایت بستهبندی ورق‌های کارتن
مزایای استفاده از ورق کارتن
استفاده از انواع ورق کارتن در جعبه‌سازی از مزایای زیادی برخوردار است که در ادامه به بررسی مهم‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت:
محافظی مطمئن برای محصولات
با توجه به اینکه ورق‌های کارتن، از لایه‌های مختلفی تشکیل می‌شود، در مقایسه با دیگر روش‌های بستهبندی، می‌توانند محصولات داخل جعبه را بهتر نگهداری کنند. همچنین وجود لایه فلوت در ورق کارتن، موجب شده است که استقامت آن در مقابل ضربه افزایش یابد.
دوستدار محیط زیست
به طور معمول، کاغذهای به کار رفته در ورق‌های کارتن، از مواد بازیافتی مانند مقوا، کاغذ و کارتن کار کرده ساخته می‌شوند. پس باید گفت که استفاده از انواع ورق کارتن، از مطلوب‌ترین راه‌های بستهبندی دوستدار محیط زیست خواهد بود.
قیمتی پایین و مقرون به صرفه بودن
با توجه به بازیافتی بودن میزان بالایی از اجزای ورق کارتن، این جعبه با قیمت پایینی تولید و سپس به بازار عرضه می‌شود.
تنوع در ابعاد
امروزه با کمک دستگاه‌های پیشرفته دایکات، ورق‌های کارتن در اندازه‌های متنوع برش داده شده و جعبه کارتن با ابعاد مختلف و متناسب با اندازه محصولات، تولید خواهد شد. البته که این تنوع سایز با کمترین زمان و قیمت ممکن، امکان‌پذیر است.
اجزای ورق کارتن
در حال حاضر جعبه کارتن با توجه به کاربرد آن، با ورق‌های مختلفی ساخته می‌شود. در این بخش انواع کاغذهای قابل استفاده در تولید ورق کارتن را بیان کرده و در ادامه، ورق ساخته شده با هر یک از این کاغذ‌ها را بررسی می‌نماییم:
کاغذ کرافت
کاغذ کرافت از پرطرفدار‌ترین کاغذهای موجود جهت تولید ورق کارتن است. با توجه به آن که این کاغذ از الیاف چوب درختان نرم تولید شده و در ساخت آن از هیچ الیاف بازیافتی استفاده نمی‌گردد، از مقاومت مطلوبی برخوردار است. در واقع کاغذ کرافت، از مقاوم‌ترین نوع کاغذ مورد استفاده در صنعت تولید ورق کارتن محسوب می‌شود.
کاغذ تست
کاغذ تست، خود از دو لایه کاغذ بازیافتی تشکیل شده است. هر چند در ساخت این کاغذ از درصد قابل توجهی مواد بازیافت استفاده می‌شود، ولی به علت دو لایه بودن آن، پس از کاغذ کرافت، از مقاومت بالایی برخوردار است. در واقع در کاغذ تست، دو لایه کاغذ لاینر وجود دارد که لایه زیرین از استحکام و چسبندگی خوبی برخوردار بوده و لایه رویی نیز به جهت پوششی بهتر، زیبایی و آسانی چاپ از الیاف ریزی ساخته می‌شود.
کاغذ لاینر
کاغذ لاینر، به دلیلی که از الیاف بازیافتی ساخته می‌شود، استحکام خوبی ندارد. البته به علت قیمت پایین آن، در صنعت ساخت ورق کارتن از محبوبیت خوبی برخوردار است.
کاغذ تاپ وایت
کاغذ تاپ وایت، به آن دسته از کاغذهای سفید رنگی می‌گویند که از کاغذ لاینر به همراه یک روکش سفیدرنگ ساخته شده است. معمولاً این کاغذ، در جعبههای کارتنی صنایع غذایی به کار رفته و نسبت به کاغذ لاینر از استحکام بهتری برخوردار است.
فلوت
فلوت، لایه‌ای میانی در ورق است که به جهت ایجاد مقاومت در مقابل ضربه به کار می‌رود. در واقع فلوت، کاغذی فراوری شده است که در کارخانه ساخت ورق کارتن، به شکل کنگره‌ای و دندانه‌ای در می‌آید. فلوت‌ها با توجه به کاربرد جعبه کارتن، انواع مختلفی دارند و با تغییر تعداد دندانه‌ها در هر متر، فلوت‌های متنوعی ساخته می‌شود.
انواع ورق کارتن و ویژگی‌های آن‌ها
انواع ورق کارتن بر اساس میزان لایه‌هایی که در آن‌ها به کار می‌رود به دسته‌بندی‌های مختلف تقسیم‌بندی می‌شوند:
ورق کارتن سینگل فیس یا دو لایه
این ورق کارتن که کمترین استحکام را دارد، از دولایه ساخته شده است. در نتیجه در شرایطی بسیار ساده استفاده شده و مقاومت چندانی ندارد. البته که لازم است در شرایطی خاص و برحسب نیاز و جهت صرفه‌جویی در هزینه‌ها و مواد اولیه، از سینگل فیس‌ها استفاده نماییم.
ورق کارتن سه‌لایه
ورق کارتن سه‌لایه، از لایه‌ای فلوت و 2 لایه مسطح تشکیل شده است. این ورق کارتن، از انواع مختلف سه لایه لاینر، تاپ وایت، کرافت و شبه کرافت تشکیل شده است. این نوع ورق کارتن، از ورق کارتنی 5 لایه، ضعیف‌تر و نسبت به سینگل فیس مقاوم‌تر است. از این ورق کارتنی در ساخت جعبه کفش یا کارتن پستی استفاده می‌شود. زیرا در همین حدود وزن می‌توانند تحمل کنند و در این بخش بستهبندی بهترین گزینه هستند.
ورق کارتن چهارلایه
ورق کارتن چهارلایه از دو فلوت و دو لاینر تشکیل شده است که این چهارلایه به‌صورت یکی در میان یعنی یک لاینر و یک فلوت قرار گرفته‌اند. اگر از این ورق کارتن در تولید جعبه کارتنی استفاده شود، باید در آن لایه پنجم لمینت به کار رود و اینگونه استحکام، دوام و مقاومت بالایی نیز خواهد داشت.
ورق کارتن پنج‌لایه
ورق کارتن ۵ لایه، از جمله ورق‌هایی است که بیشترین کاربرد را در زمینه تولید پک بستهبندی دارد. مشخص است که دوام و استحکام این ورق به علت بیشتر شدن لایه‌ها، در مقایسه با سینگل فیس و سه‌لایه، بالاتر خواهد بود و وزن بیشتری را متحمل می‌شود. جعبههای کارتنی ساخته شده با ورق‌های پنج‌لایه، بهترین گزینه جهت حمل و بستهبندی محصولاتی هستند که وزنی حدود 15 تا 45 کیلوگرم دارند.
ورق کارتن هفت‌لایه
ورقه‌های کارتنی هفت‌لایه از جمله تولیداتی هستند که به میزانی بسیار کم و تنها برای شرایط و کاربردهایی خاص تولید خواهند شد. چرا که تعداد لایه‌های این ورق کارتن بیشتر بوده و هزینه تولید آن نیز در مقایسه با سایر انواع ورق‌های کارتنی بسیار بیشتر خواهد بود. از جمله کالاهایی که بستهبندی خود را مدیون ورق کارتن هفت‌لایه است، باید به یخچال فریزر خانگی اشاره کرد.
تفاوت ورق کارتن با مقوا
اگر شما در صنعت بستهبندی هیچ‌گونه فعالیتی را ندارید، کاملاً طبیعی است که تفاوت بین مقوا و ورق کارتن را ندانید. البته که در صنعت بستهبندی، این دو مورد، هر یک کاربردهای مختلف و نیز پروسه ساخت متفاوتی را نسبت به دیگری دارند. به‌صورت کلی می‌توان تفاوت‌های اصلی مقوا و ورق کارتن را در موارد زیر خلاصه کرد:
- مقوا را باید همان کاغذ دانست که از قطر و ضخامت بیشتری برخوردار بوده و نسبت به ورق کارتن، فرآیند ساخت آسان‌تری را نیز دارد.
- از تفاوت‌های دیگر این دو آن است که مقوا بر خلاف ورق کارتن، دارای مراحل بازیافت پیچیده‌تری خواهد بود. هر چند که مراحل ساخت ورق کارتن، بسیار پیچیده‌تر از مراحل تولید مقوا است، ولی بازیافت ورق‌های کارتن نسبت به مقوا بسیار راحت‌تر است.
- از لحاظ ساختاری نیز ورق‌های کارتن، ساخت بسیار متفاوتی با مقوا دارند. انواع ورق کارتن، از دو، سه، پنج و یا هفت‌لایه جدا و به هم چسبیده ساخته می‌شود. در واقع بزرگ‌ترین تفاوت ورق کارتن با مقوا، وجود لایه فلوت یا همان کاغذ کنگره‌ای و دندانه‌ای شکل است. وجود لایه فلوت در ورق کارتن موجب افزایش مقاومت ورق‌های کارتن در مقایسه با مقوا در صنایع مختلف بستهبندی شده است.
- علاوه بر موارد فوق، چند لایه‌ای بودن ورق کارتن، سبب مقاومت بیشتر جعبه کارتنی در مقابل رطوبت و نیز حفظ محصولات داخل آن می‌شود.
نکات مهم و قابل توجه در هنگام سفارش ورق کارتن
اگر شما تصمیم به سفارش ورق‌های کارتنی به جهت بستهبندی محصولات خود را دارید، باید بدانید که کیفیت و استحکام ورق‌های کارتن به عوامل متعددی و گوناگونی بستگی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها باید به تعداد لایه‌های ورق کارتن اشاره نمود.
هر اندازه که تعداد لایه‌های یک ورق کارتن بیشتر باشد، میزان دوام و استحکام آن نیز افزایش خواهد یافت؛ بنابراین به همان نسبت در برابر ضربه و انواع آسیب‌ها استقامت خواهد داشت. در نتیجه اگر در جستجوی یک کارتن خوب هستید، توصیه می‌شود که آن دسته از ورق‌هایی را خریداری نمایید که در ساخت ورق آن‌ها، از لایه‌های بیشتری استفاده شده باشد. این موضوع نشان‌دهنده آن است که باید در بسته‌بندی‌های خود، نوع محصول و نیز میزان حساسیت آن را لحاظ کنید. تنها در این صورت است که بهترین نوع ورق کارتنی را برای ساخت انواع جعبه کارتنی و مقوایی انتخاب خواهید کرد.
